Der Rosenkavalier

EERSTE BEDRIJF

In haar slaapkamer ontwaakt de Marschallin naast haar jonge minnaar Octavian na een nacht samen. Octavian verstopt zich gauw wanneer een bediende binnenkomt met het ontbijt. Meteen nadat hij naar bed is teruggekeerd, weerklinkt rumoer in de antichambre. De Marschallin herkent de stem van haar opdringerige, botte neef, baron Ochs. Ze draagt Octavian op zich achter het scherm te verstoppen en kleren te zoeken. Ochs stormt naar binnen en eist de aandacht van zijn nicht op. Hoewel hij van adel is, heeft hij maar weinig geld. Daarom wil hij trouwen met de jonge, rijke burgerdochter Sophie von Faninal. Volgens de traditie moet hij een boodschapper van goeden huize vinden om de aanstaande vrouw een geparfumeerde zilveren roos aan te bieden bij wijze van aanzoek.

De Marschallin beveelt schalks graaf Rofrano (Octavian) aan voor deze taak, en Ochs stemt daarmee in. Octavian komt weer tevoorschijn, in vrouwenkleren, als het dienstmeisje Mariandel. Ochs flirt met haar. Ondertussen komt een stoet bezoekers langs, die allen de aandacht van de Marschallin willen trekken. Terwijl een Italiaanse tenor een aria zingt, probeert Ochs een notaris zo ver te krijgen dat die een huwelijkscontract opstelt dat erg in het voordeel is van Ochs. ‘Mariandel’ gaat ervandoor.

Nadat iedereen is vertrokken, mijmert de Marschallin over haar verloren jeugd. Wanneer Octavian terugkeert in zijn eigen kleren, vertelt de Marschallin hem dat ze ’s nachts soms opstaat en alle klokken stilzet om de tijd halt te doen houden. Ze beweert dat hij haar op een dag zal verlaten voor een jongere vrouw; hij vertrekt aangeslagen. Wanneer ze zich realiseert dat ze vergeten is Octavian een afscheidskus te geven, probeert ze hem tevergeefs terug te roepen.

TWEEDE BEDRIJF

In de ontvangsthal van haar vader wacht Sophie de komst van de Rosenkavalier af. De knappe en elegant uitgedoste Octavian arriveert met de zilveren roos, in afwachting van de komst van de bruidegom. De twee jonge mensen vallen prompt voor elkaar. Ochs komt binnen, vergezeld van zijn onbeschofte entourage, en behandelt Sophie neerbuigend. Zijn overdreven zelfvertrouwen stoot Sophie af, en zij verklaart dat ze hem niet wil. Wanneer Ochs probeert de zaak te forceren, trekt Octavian boos zijn zwaard. Het tafereel eindigt in chaos. Sophie’s vader dreigt haar terug te sturen naar het klooster – waar ze school heeft gelopen – als ze niet met het huwelijk instemt.

DERDE BEDRIJF

In een aparte kamer in een louche herberg wordt een plan gesmeed om de onhebbelijke Ochs voor schut te zetten. ‘Mariandel’ heeft ermee ingestemd om hem te ontmoeten en ze komen samen aan. Ochs’ verleidingsplannen lopen herhaaldelijk spaak als gevolg van de voortdurende onderbrekingen door steeds andere intriganten. Het tumult dat daaruit voortkomt, leidt ertoe dat de politie verschijnt. Ochs’ humeur wordt er niet beter op door de komst van Sophie en haar vader, die verklaren geschokt te zijn. ‘Mariandel’ verstopt zich en kleedt zich om, en keert vervolgens terug als graaf Rofrano. Als volgende verschijnt de Marschallin ten tonele. Geconfronteerd met alle mensen op wie hij het liefst indruk wilde maken, druipt Ochs af. Nadat de heer von Faninal is vertrokken, blijven alleen de Marschallin, Octavian en Sophie over. Ze geven uiting aan hun verschillende opvattingen over de liefde. [mark]De Marschallin staat met een flinke dosis bitterzoete gevoelens haar plaats af aan de jongere vrouw, en het trio wordt een duet voor Sophie en Octavian[mark]. “Wij zijn samen,” verkondigt Octavian. “Al het andere gaat als een droom voorbij.”

Vertaling: Jeroen De Keyser