De Munt / La Monnaie DE MUNT / LA MONNAIE

The Turn of the Screw

Het verhaal en de muzikale hoogtepunten

Klaus Bertisch, Antonio Méndez
Leestijd
5 min.

Lees het verhaal van Brittens negende opera, scène per scène samengevat door dramaturg Klaus Bertisch, en luister naar een aantal van de muzikale hoogtepunten, geselecteerd en toegelicht door dirigent Antonio Méndez.

Eerste bedrijf

Proloog

De Proloog vertelt over een vreemd verhaal. Het enige spoor ervan is een tekst waarvan de inkt ondertussen is verbleekt: een gouvernante krijgt bij haar eerste aanstelling de zorg voor twee puberende kinderen, Miles en Flora. Er is echter één voorwaarde: ze mag hun voogd mondeling noch schriftelijk lastigvallen over de kinderen. De Gouvernante neemt de uitdaging aan.

Eerste tafereel – De reis

Vol verwachting gaat de Gouvernante op pad. Hoe zullen de kinderen haar onthalen? Ze heeft nu alles achtergelaten, kan niemand meer om advies vragen en zal over alles alleen moeten beslissen.

Tweede tafereel – De verwelkoming

Miles en Flora wachten opgewonden de komst van de Gouvernante af en vragen de huishoudster, Mrs Grose, honderduit over haar. Als ze eindelijk aankomt, begroeten de kinderen haar met een geoefende buiging. Praatlustig probeert Mrs Grose de Gouvernante over de kinderen te informeren, terwijl de twee haar zo vlug mogelijk haar nieuwe werkomgeving willen tonen.

Derde tafereel – De brief

Een officiële brief meldt dat Miles van school wordt gestuurd. De Gouvernante en de huishoudster kunnen zich echter niet voorstellen dat Miles zich heeft misdragen. Terwijl de kinderen een schijnbaar onschuldig lied zingen, besluit de Gouvernante niet op de brief te reageren.

Vierde tafereel – De toren

De Gouvernante geniet in haar eentje van de schoonheid van de omgeving, tot ze plots een vreemdeling op een toren ontwaart. Hij maakt haar bang omdat ze niet weet wie het zou kunnen zijn.

Vijfde tafereel – Het venster

De kinderen amuseren zich opnieuw met een liedje, dat echter agressiever klinkt dan het vorige. De Gouvernante zag de vreemdeling voor de tweede keer. Volgens Mrs Grose kan dit alleen Peter Quint zijn, een overleden vroegere bediende. Ze zegt dat hij niet alleen vrijpostig omging met de kinderen, maar ook met de voorgangster van de Gouvernante, Miss Jessel. Ook zij is inmiddels overleden. Het akelige verleden is blijkbaar nog niet helemaal voorbij en de Gouvernante beseft steeds meer hoezeer ze de kinderen moet beschermen.

Zesde tafereel – De les

In de les laat Miles zien hoeveel Latijnse uitdrukkingen hij wel kent, terwijl zijn zus het liefst geschiedenis leert. Miles verrast de Gouvernante met een raadselachtig lied.

Zevende tafereel – Het meer

Flora speelt met haar pop bij een meer en memoriseert welke zeeën er zijn. De Dode Zee maakt haar bang. Plots vraagt de Gouvernante aan Flora om mee haar broer te gaan zoeken. Miss Jessel verscheen aan haar en ze vreest dat beide kinderen verloren zijn als ze onder de invloed van de voormalige bedienden komen.

Achtste tafereel – 's Nachts

Peter Quint lijkt Miles in zijn ban te willen houden, terwijl Miss Jessel haar geheime krachten op Flora richt. Met raadselachtige mythen en dromerige gebeurtenissen proberen ze de kinderen in hun macht te krijgen, maar de Gouvernante wil hen met de hulp van Mrs Grose uit de greep van de doden bevrijden.

Tweede bedrijf

Eerste tafereel – Samenspraak en alleenspraak

Peter Quint en Miss Jessel laten zich opnieuw gaan in hun vroegere gewelddadige relatie en ruziën over hun invloed op de twee kinderen. Eén ding is echter zeker: de tijd van onschuld is voorbij. Ook de Gouvernante, die in haar eenzaamheid niet weet wat te doen, is zich hiervan bewust.

Tweede tafereel – De klokken

De kinderen zingen een hymne ter ere van de doden, maar hun lied lijkt meer te suggereren dan op het eerste gezicht lijkt. Terwijl Mrs Grose de schoonheid van de dag looft, gelooft de Gouvernante niet langer in de onschuld van de kinderen. Ze is ervan overtuigd dat de overleden bedienden hen in hun macht houden. Alleen een brief aan de voogd kan helpen, denkt Mrs Grose. Maar de afspraak was om hem onder geen beding te storen. Terwijl Miles vraagt om weer met zijn leeftijdsgenoten te kunnen optrekken, overweegt de Gouvernante om te vertrekken uit dit oord dat ze nu als verschrikkelijk ervaart.

Derde tafereel – Miss Jessel

Als de Gouvernante het klaslokaal binnenkomt, ziet ze dat Miss Jessel haar plaats heeft ingenomen. Ze wil zich niet laten verdringen en roept haar voorgangster tot de orde. In deze omstandigheden kan ze Bly niet verlaten. Een brief aan de voogd lijkt nog de enige uitweg.

Vierde tafereel – De slaapkamer

Miles, die nog niet naar bed is gegaan, zingt opnieuw zijn droevige lied. Het leven dat ze allen leiden, baart hem zorgen. De Gouvernante neemt hem in vertrouwen over de brief die ze aan de voogd schreef, niet in de laatste plaats omdat ze nog steeds niet weet waarom hij van school werd gestuurd. Terwijl zij Miles haar hulp aanbiedt, lijkt Peter Quint steeds meer invloed op hem te krijgen.

Vijfde tafereel – Quint

Miles heeft de brief onderschept – waarschijnlijk op vraag van Quint.

Zesde tafereel – Piano

Miles maakt indruk op de Gouvernante en op Mrs Grose met zijn virtuoze pianospel. Flora neemt de gelegenheid te baat om aan de aandacht van beide vrouwen te ontsnappen. De Gouvernante vindt het beter Miles met rust te laten en Flora te zoeken, omdat haar broer toch al in de macht van Quint is.

Zevende tafereel – Flora

De twee vrouwen vinden Flora. Voor de Gouvernante is het zonneklaar dat ze Miss Jessel volgde. Mrs Grose ziet echter nergens een spoor van Miss Jessel, wat resulteert in een ruzie met de Gouvernante. Flora profiteert van het getwist en slingert de Gouvernante allerhande verwijten naar het hoofd om zich aan haar zorg te onttrekken. De Gouvernante moet onder ogen zien dat ze heeft gefaald.

Achtste tafereel – Miles

Mrs Grose ziet het als haar plicht om samen met Flora te vertrekken. De voogd is echter niet op de hoogte van wat er in Bly gebeurt, omdat Miles de brief heeft onderschept. De Gouvernante gelooft nog steeds dat ze Miles moet beschermen tegen de spookachtige gebeurtenissen en hem moet redden. Terwijl Quint Miles tot zwijgen lijkt aan te sporen, staat de Gouvernante erop dat hij haar de waarheid vertelt. Quint noemen zou zijn bevrijding kunnen betekenen. Ze bereikt haar doel, maar Miles sterft in haar armen nadat hij Quints naam heeft uitgesproken.

Vertaling: Geertrui Libbrecht, Jeroen De Keyser